lunes, 15 de noviembre de 2010

O país das vacas que non valen nada



Un empregado da feira suxeita un tenreiro que se pagou a 16 euros
A crise afunde os prezos gandeiros na Central Agropecuaria de Galicia, en Silleda, onde os animais de menor valor chegaron a pagarse a 1,60 euros
Se preguntas a un gandeiro canto custa unha vaca, sempre dirá o mesmo: «Depende». E se interrogas a un tratante polo prezo que está disposto a pagar por un tenreiro, obterás idéntica resposta: «Depende, ¡oh!». Un transportista contestará igual se algún curioso quere saber canto cobra por levar no seu camión un hato de becerras desde a granxa á feira, o mesmo que fará un carniceiro para explicar o que gaña vendendo no seu establecemento a carne da res que acaba de adquirir no mercado almacenista: «Depende dá vaca, claro».
Galicia case sempre responde aos seus tópicos, e a feira de gando vacún que se celebra todos os martes na Central Agropecuaria de Galicia, en Silleda, cúmpreos de corrida. A cotización das vacas fluctúa como as accións das grandes compañías en calquera bolsa do mundo, todo depende da man invisible do mercado. Se hai máis demanda que oferta, a cotización sobe. Se pasa ao revés, o prezo baixa.
O mecanismo de fixación de prezos é sinxelo, pero nos últimos tempos os do bovino galego non paran de baixar. E a principios de outubro chegaron ao seu punto de inflexión. A cotización dos animais máis baratos caeu ata un 40%, e algúns gandeiros tiveron que vendelos por cantidades ridículas.
Un erro
Pasoulle a José Antonio Villamor Boo, un produtor de leite de Ferreiros, no municipio coruñés do Pino, preto de Santiago. Ao principio pensou que se trataba dun erro, e logo dunha broma. De feito, cando lle entregaron o talón ao seu nome creu que puña 160 euros. Con todo, cando se fixou cun pouco máis de detalle a mañá en que ía cobralo, advertiu que unha coma convertía esa cifra nun chiste de mal gusto: 1,60 euros -1,50 máis IVE co desconto do IRPF- por un tenreiro pinto, de raza frisoa, que levou a empresa cántabra Gañados Mar.
«Por eses cartos prefería regalalo», conta José Antonio, que non sabe se mostrarse retranqueiro ou indignado cando insignia no seu cortello, rodeado das súas trinta vacas leiteiras, un cheque bancario que nunca fará efectivo: «Non teño conta nesa entidade, e cos gastos de cobralo, aínda tería que poñer eu do meu peto», lamenta.
José Antonio leva anos enviando becerros a Silleda, onde os prezos se establecen nunha poxa a cegas que nin sequera precisa da presenza do gandeiro. Entre as seis e as once da mañá, os tratantes observan e avalían o gando, e fan poxas anónimas e individuais por cada animal. As plicas introdúcense nun sistema informático, e o computador e os empregados da feira limpan posibles erros, detectan se hai intentos de amañar poxas á baixa, e adxudican cada res á oferta máis alta. Comprador e vendedor teñen oportunidade de retractarse antes de acordar a transacción, pero como lles pasou a outros gandeiros aquel día, José Antonio non puido facelo porque non estaba alí.
Folga
A feira do martes anterior suspendeuse por mor da folga xeral, polo que na seguinte había un exceso de oferta de gando. Iso, unido á alza que levan experimentando os prezos do penso desde hai meses, afundiu a cotización das vacas. «Xa lle dixen ao transportista que a próxima vez vos traia de volta», di José Antonio, explicando que, ata agora, sempre lle pagaron cantidades razoables polos seus becerros: «Nunca vendín un por menos de cen euros», asegura.
Sabe dabondo que non se fará rico vendendo pintos machos, porque son os animais que peor se pagan nas feiras. A raza frisoa, que se caracteriza polos manchas negras que salpican a pel branca do animal, se cría sobre todo para dar leite, e os machos, claro, non serven para iso. Tampouco son os mellores para a produción de carne, porque a súa constitución é enxoita e liviá, non como a dos tenreiros de loura galega, anchos, fortes e musculosos. Ademais, os pintos bébense ata seis litros diarios de leite, o que supón un gasto duns sesenta euros mensuais por cabeza.
Eses becerros son un custoso estorbo na granxa, e por iso o mellor é vendelos canto antes. Pero por 1,60 euros, moitos gandeiros pensan que nin sequera merece a pena mandalos ao mercado.
Transporte e veterinario
Segundo José Antonio, só o transporte desde a explotación á feira rolda os 15 euros por animal, que se suman aos 2,60 euros da identificación veterinaria e aos 10 que custa de media cubrir unha vaca -han de criar para empezar a dar leite-. «A próxima vez regalareillo a alguén, alomenos así farei un amigo, porque ao tratante que ou levou nin siquera ou coñezo, e vaia agasallo que lle fixen», advirte o gandeiro, quen, con todo, tampouco ten moi claro que a solución pase por aí. ¿Volverá mandar becerros á feira? «Pois home, non ou sei. Iso depende». O mesmo día que lle pagaron un prezo de chiste por un pinto, José Antonio vendeu outro tenreiro de raza limosín por 236 euros.

No hay comentarios:

Publicar un comentario