OS GALEGOS MAIS RESISTENTES AO CANCRO:Comer de todo, fumar e andar catro quilómetro diarios aos noventa anos

Manuel de Bastián e a súa neta

Jorge Casanova 23/9/2007

A Pobra de Burón é unha parroquia próxima á vila da Fonsagrada. No seu día foi a capital municipal e así o testemuña a ruinosa pero impresionante torre que se levanta no medio da aldea, atravesada polo camiño primitivo de Santiago. Un sorprendente lugar onde hai unha praza da Constitución e onde a rúa máis ancha, na que non caben dous coches, ostenta a pomposa placa de avenida de Lenin. Buscamos o corazón do lugar con menor taxa de mortalidade por cancro de Galicia, a reserva do segredo que explique a estatística. Manuel e Eduvigis aténdennos tras o portalón da súa casa. «¿Cancro? Aínda ven algúns casos», di Manuel que, con 75 anos, vese obrigado a dar grandes paseos para combater a diabetes. El é quen nos indica como dar con Manuel de Bastián, o máis vello da parroquia.
A aparición deste home é espectacular: en camiseta e cun cigarro nos beizos, o enésimo Manuel co que falamos na Fonsagrada pégalle lume ao cigarro mentres explica que o intentou deixar unha vez, pero que o pasou fatal: «E ata que vaia ao lado de acolá, vou seguir fumando». Simpático a moreas, Manuel conta que vai coas vacas pola tarde, «despois de botar a sesta». «Fai máis de catro quilómetros ao día e non para desde que se levanta ata que se deita», aclara a súa neta.
-¿Come de todo?
-De todo, menos ou que non gústame.
-¿Toma algunha pastilla?
-Unha, para vos nervios.
-¿Vai ao médico con frecuencia?
-Pouco. Bo, tive que operarme dunha hernia hai 22 anos.
Manuel pode con todo, aínda que se entristece ao recordar que hai cinco anos que enviudó: «Iso se que me fixo dano». Aínda que logo regresa ao sorriso e ao groso cigarro de picadura que se lle apaga entre os beizos. «Estiven pegando tiros na guerra en Córdoba, en Madrid, non Pardo, que era ou mellorín». E ata estivo na Coruña: «Case deixo alí a pelexa coa fame que había. Non comían máis que repolo». Asegura que vive como quere vivir, rodeado dalgúns dos seus fillos e netos no lugar onde naceu e desde o que pretender «pasar ao lado de acolá», como di el.
-¿Cantos cigarros fuma?
Manuel míranos un pouco de esguello antes de contestar: «Dous ou tres». E engade que empezou a fumar aos sesenta. «Debéronlle entender mal», comenta un dos seus fillos horas despois, porque cando tiña corenta xa fumaba. Pícaro Manuel, que a fin de mes cumprirá os 90 anos. Antes de irnos e logo de contestar unha chea de preguntas sobre o que facía e non facía xa nos repreguntó el:
«¿Non me iredes a foder, eh?».