«A curto prazo os concellos terán que compartir servizos»

María García Ferro non é lucense de nacemento, pero ten recentes, diversos e intensos vínculos que a fan sentirse fonsagradina de afección. Un 15 de abril chegou ao pobo, cunha maleta que portaba un título de secretaria interventora aínda cheirando a tinta verde, para facerse cargo da organización administrativa do Concello; outro 15 de abril, o próximo, deixará o despacho pero o título xa terá a tinta seca e a maleta irá cargada de experiencia.
Parece incrible tendo en conta a profesión tan concreta que elixiu esta pontevedresa, pero cando finalizou a carreira de Dereito en Santiago permaneceu un ano en branco esperando a que se lle aclarasen as ideas. Conseguiuno e púxose a preparar as oposicións. «Decidinme por isto porque a parte administrativa do Dereito sempre me gustou moito».
Aprobou e colocáronlle unha relación de concellos que tiñan a secretaría vacante. A da Fonsagrada foi unha das primeiras entrevistas que fixo e ambas as partes quedaron bastante satisfeitas, polo que o seguinte paso foi mirar nun mapa onde se situaba o municipio que respondía a tan enigmático nome. «Ademais do mapa, o primeiro que fixen foi entrar na páxina web do Concello a ver como era, que había e que era o característico deste pobo». Na viaxe acompañouna a súa familia e cando ían polo Alto do Cerredo xa estaban impresionados polas curvas da estrada. Mal empezamos.
Con todo, os agoiros non se cumpriron e os mareos do coche quedaron esquecidos tras a acollida que tivo no consistorio e pola amabilidade da xente en xeral. «O pobo gustoume, pero me chamou a atención a casa do Concello porque me deu a impresión de vella, antiga e moi pequena, en comparación con outras que ves cando visitas lugares».
Recoñece que profesionalmente ao principio o pasou moi mal debido a que era o seu primeiro destino e á cantidade de asuntos que estaban acumulados. «Estiven un ano encerrada no Concello día e noite porque era o meu primeiro contacto co traballo, e unha cousa é estudar e outra traballar, pero tamén porque aquí había outra forma distinta de traballar e talvez existía algo de descoido administrativo». Ese «descoido» consistía nunha chea de facturas sen pagar e na acumulación de papeis pendentes de remitir a outros organismos, relacionados co funcionamento económico.
«Ante todo, a obrigación de políticos e empregados municipais é traballar para os veciños e solucionarlles os problemas en lugar de entorpecerllos, e nese sentido nunca tiven trabas», asegura María. Sempre se fala da proximidade dos alcaldes cos administrados, pero non é maior que a dos funcionarios, se se queren achegar. Ela optou por facelo e aínda esta semana acudiu pola tarde a facerlle un trámite a un veciño que non pode ir en horario de oficina. Compénsanllo co bo criterio que teñen da secretaria, da que algúns destacan unha eficiencia administrativa inédita en etapas precedentes.
O político e o social
María Ferro sorrí cando se lle pregunta polo poder dos secretarios municipais, que lle poden pór as cousas difíciles a un alcalde. Explica que, polo que observa, ese tipo de conflitos adóitase dar por un problema de tempos. A miúdo os políticos interésanse máis pola urxencia que polos prazos, e os pasos e procedementos administrativos son sacros para os funcionarios.
Desde o punto de vista social e ata humanitario, a parte máis triste do traballo na secretaría dun concello é ter que informar a denegación dunha licenza dunha casa xa feita ou a orde de derriba, di. «Tratas de explicarlle da mellor forma posible que antes de facer o investimento tiña que solicitar o permiso, pero tamén entendes que alguén chegue ao ao Concello chorando».
A secretaria municipal, que se ve obrigada a solicitar outro destino pero quere quedar no lugar máis próximo posible e seguir residindo na Fonsagrada, conviviu estes anos de forma moi directa co problema do despoboamento. É consciente de que algún día será necesario expor a profunda reestruturación dos municipios, pero di que de momento hai outras solucións, porque tamén defende que cada pobo teña a súa propia personalidade. «A curto prazo os municipios pequenos terán que compartir servizos para compensar a redución dos ingresos».
María García Ferro
32 anos
Secretaria interventora municipal
A praza do consistorio fonsagradino, que cruzou diariamente nestes tres anos.