Retrato tecnolóxico das novas familias galegas

Superconectados e urbanos, abandonan a tele por Internet en calquera formato

Foron os primeiros da súa clase en ter un Spectrum; compráronse un móbil cando pesaban máis dun quilo e xa se conectaban a Internet cando vostede nin sequera sospeitaba que existía. Hoxe viven nun mundo wifi, educan aos seus fillos na tecnoloxía, len libros en tabletas, deixaron de ver a tele convencional e incorporáronse con entusiasmo ás redes sociais. Son a avanzada tecnolóxica das familias galegas.
A acelerada transformación urbana que sofre Galicia alimenta o crecemento deste novo perfil de familias curtas e moi conectadas. De feito, ese carácter urbano é case indispensable para dispor dun servizo de banda ancha que permita unha conexión permanente pola que se vehiculiza boa parte da súa vida: desde as relacións laborais ás máis persoais; desde facer a compra diaria a entregar a declaración da renda ou simplemente compartir cuns amigos a sensación que produce un día de sol no medio dunha semana de choiva. O custo por familia desa superconexión rolda os douscentos euros mensuais. Cen por un bo servizo de Internet e televisión e outros tantos na factura dun par de móbiles.
¿Expansión ou contracción?
E iso que, canto mellor é a conexión e maior é o perfil tecnolóxico da familia, o consumo de televisión é menor. Estas familias sacudíronse o xugo do programador e ven o que queren, cando queren e no idioma e o formato que prefiren. Xa non se baixan música, porque está toda colgada e os seus dispositivos permítenlles acceder a ela de forma instantánea. E case todo o que poden comprar pola Red non o buscan na rúa.
¿Inflúe esa intensa relación con Internet nun certo abandono das súas relacións humanas? A maioría opinan que non, que a conexión favorece a expansión desas relacións. E mostran aos seus pequenos (con correo electrónico e un sorprendente dominio do teclado) charlando coa avoa a través do Skype ou explican como Internet os puxo en contacto con xente que nunca coñecesen fóra da Red .
O certo é que a tecnoloxía, a Red , consómelles tempo que lle quitan á rúa. ¿Converteuse iso nun problema? Gerardo Flórez, responsable da unidade de condutas adictivas do Hospital de Ourense, encóllese de ombreiros: «Dise que a adicción a Internet afecta a unha parte da poboación por baixo do 1%, pero o certo é que, se o problema existe, non aparece na consulta». Nin na súa, por onde pasan pacientes con problemas como as compras compulsivas, nin na da maioría dos especialistas galegos.
Sen alarmas
Polo menos na idade adulta. Outra cousa son os adolescentes, impregnados de forma absoluta pola cultura tecnolóxica e con maiores problemas de control. Con todo, tampouco é un problema alarmante: «Poida que chéguenos algún caso de pais preocupados, pero en realidade son problemas que se reconducen facilmente. Non se pode utilizar o termo enganchado», di Carmen Fernández, psiquiatra do Hospital de Santiago. En calquera caso, o típico síntoma de alarma entre os adolescentes, unha factura disparada do teléfono, está tamén en franco retroceso. A posibilidade de contratar unha tarifa plana de Internet para o móbil a un prezo razoable está a substituír ao SMS polas mensaxes en Twitter ou en Facebook , cun custo idéntico mándense os que se manden.
O psicanalista do Hospital A Coruña, Manuel Blanco , ratifica que o avance da cultura tecnolóxica é xa imparable: «Porque é unha tendencia acéfala. Todo o que se poida facer, acabarase facendo». Este especialista apunta cara ao paradoxo de que, a pesar de que a ultraconexión estea a provocar que haxa cada vez máis vínculos nos que a presenza real é innecesaria, existe o que o psicólogo cualifica como «unha necesidade de dar a ver. Existe unha tiranía da transparencia que ata se sofre, porque certo veo é necesario».