CONCELLOS GALEGOS CON PLENO EMPREGO

AVION (OURENSE)

Emigración e demografía ponlle coto ao paro

O Plan E revitaliza a economía local

O sangrado poboacional que sofre a provincia de Ourense é un dos máis acusados de toda España, do mesmo xeito que sucede co desemprego, onde a provincia conta cun dos índices máis altos do país. Pero toda regra, aínda que sexa estatística, ten tamén a súa excepción e no caso do paro pona, na comarca do Ribeiro, o concello de Avión. Un concello que conta cunha poboación de 2.674 habitantes, dos que máis do 44% son homes e case o 56% mulleres e cunha taxa de desemprego do 4,7%, no limiar que os expertos catalogan como pleno emprego.
Pero, extrapolando esa porcentaxe á realidade, esas cifras non revelan tanto un alto nivel de actividade, sobre todo se se ten en conta que moitos dos veciños son emigrantes e residen a maior parte do ano no estranxeiro, -maioritariamente en México-, senón que os seus habitantes superan, en gran medida, os 65 anos de idade, polo que o número de persoas en idade de traballar, tal e como aseguran os propios veciños, é bastante reducido.
Un argumento ao que se suma o rexedor de Avión, Antonio Montero, que recorda que en datas non moi afastadas clausurouse un obradoiro de emprego no municipio, precisamente para persoas en situación de desemprego, e non todas lograron incorporarse ao mercado laboral unha vez que finalizou ese taller.
Aínda así e, aínda que a maioría das persoas que traballan a diario nas entidades bancarias ou no centro de saúde son na súa maioría de fóra do concello, no caso dos centros municipais -como biblioteca, o consistorio ou o centro de día-, así como no das tendas e os bares, os empregados son todos oriúndos de Avión ou das súas parroquias próximas.
A crise da construción
é o caso de Adolfo Sánchez Ramos, de Beresmo, que traballa no proxecto de ampliación dunha residencia da terceira idade con cargo aos fondos do Plan E. Recoñece que, se non fose polas obras financiadas pola Administración, a localidade perdería case todos os empregos vinculados á construción nos últimos meses.
José Lorenzo, que rexenta unha frutería á que puxo o seu apelido no centro de Avión, achaca ao municipio os mesmos males que a calquera outro concello galego do interior con poboación moi envellecida: «Non inverno non hai case ninguén, porque ou tempo non axuda, con frío e choiva, e non hai moito que facer».

MURAS (LUGO)

O emprego non garante a substitución xeracional

Un concello que vive do plástico e do aire

Baixando desde o alto da Gañidoira, o concello lucense de Muras aparece escondido entre as montañas. No máis profundo do val, grandes tubos de PVC cobren, perfectamente colocados, unha gran chaira que se observa desde o outeiro. é unha das parcelas que ten Ferroplast no municipio. A industria do plástico, capitaneada por esa empresa e por Tepsa (compañía da que tamén é accionista a primeira), é o principal motor económico do concello.
Son as que, xunto coa propia Administración local, a granxa porcina Hipor Ibérica e os parques eólicos que se levantan nos montes dos municipios veciños, converteron a ese concello da Terra Chá, dunha extensión de 180 quilómetros cadrados e 830 habitantes, nun dos dous de Galicia nos que hai pleno emprego. A taxa de paro está situada nese concello lucense no 3,6%.

Do boneco dos flanes aos tubos

A chegada da industria non é nova. Foi nos anos cincuenta cando a factoría empezou a converterse nun pequeno motor que, aos poucos, foi contribuíndo a frear a emigración exterior cara a outras comunidades. «Recordo a fábrica todo ou tempo aí. Comezaron con bonecos para un flan (Mandarín) e logo xa fixeron tubaxe e todo iso», explica un traballador do concello, José Orosa, que comenta como no verán volven moitos dos que tiveron que irse «para buscar ou pan fóra».
Ese regreso estacional ás raíces é o que multiplica a poboación na época estival. Porque este municipio, situado a media hora en coche de Lugo, ten os mesmos problemas que boa parte dos concellos do interior de Galicia. Un dos principais: a falta de substitución xeracional.
A metade da poboación empadroada está por encima dos 55 anos. Por iso, a fábrica non emprega unicamente a habitantes do concello. Serafín, Fernando e David son tres deles. Dous son de Roupar, no concello de Xermade, e o terceiro é de Vilalba. O venres cargaban tubaxes nun camión. Porque a factoría ofrece emprego directo a 79 empregados, pero o nivel de postos indirectos é moito maior.
No pobo hai tamén os que traballan no sector eólico. Aínda que non o fan directamente no pobo. Van de aquí cara alá. Traballan no mantemento. Poida que precisamente por iso non sexa un lugar que escollan para ter casa. O pobo ten servizos, pero está escondido. Alí, aos pés da Gañidoira.