Os biólogos galegos reclaman medidas urxentes contra a desaparición de abellas

Cualifican o fenómeno como «preocupante» debido ás importantes repercusións económicas que leva.
O Colexio Oficial de Biólogos de Galicia reclamou hoxe ao Goberno central e aos produtores galegos de mel «medidas urxentes» contra a desaparición «masiva» de abellas, un fenómeno que cualifican de «preocupante» debido ás importantes repercusións económicas que leva.
Segundo explicou este organismo nun comunicado, este fenómeno, coñecido internacionalmente como Colony Colapse Disorder (Problema de Colapso de Colonias), caracterízase pola desaparición drástica dun gran número de abellas obreiras nos colmenares.
Os biólogos sinalan que esta situación a provocan sobre todo dous axentes biolóxicos: por unha banda, un ácaro parásito da abella denominado Varroa, que absorbe o seu líquido circulatorio, e por outro o Nosema apis, un parásito que causa a estes insectos unha enfermidade denominada nosemosis.
No entanto, os expertos apuntan que a causa máis preocupante da desaparición masiva de abellas hoxe en día é o uso de pesticidas, en concreto dos nicotinoides, fabricados a partir de nicotina, que actúan sobre o sistema nervioso central dos insectos, provocándolles a parálise e a morte en poucas horas.
Segundo indican os biólogos galegos, o uso destes insecticidas, en concreto do Imidacloprid e o Thiametoxam, «está restrinxido desde hai máis de trinta anos en países como Alemaña e Francia», onde o problema da desaparición de abellas diminuíu de forma considerable.
Por iso, o Colexio Oficial de Biólogos considera que «a prohibición do uso deste tipo de pesticidas é o único xeito de deter este terrible fenómeno» e reclaman «medidas firmes» desde o Ministerio de Medio Ambiente e Medio Rural e Marino , e tamén desde as Comunidades Autónomas.
Neste sentido, solicitan ao Consello Regulador da Indicación Xeográfica Protexida «Mel de Galicia» que recomende aos produtores a localización das colmeas lonxe de zonas de agricultura extensiva, onde o uso de pesticidas é moito máis importante.
Por outra banda, os biólogos instan á Consellería de Medio Ambiente a fomentar as boas prácticas no manexo de fitosanitarios entre os agricultores, que na maior parte dos casos empregan estes produtos «de xeito excesivo, provocando estragos moi importantes no medio ambiente».

A morte de abellas agrávase ao esfumarse centos de enxames

A desaparición de abellas agudízase nestas datas, e en Galicia rexístranse xa casos graves entre as que non sobreviviron ao inverno, como a perda de cen enxames nun apiario de Covelo (Pontevedra) ou o dun apicultor de Vilardevós que se quedou sen 60 colmeas. A causa, segundo referenda o veterinario Gonzalo Calvo, non pode ser outra que a denominada síndrome de despoboamento das abellas, derivado da intoxicación por pesticidas que afecta ao seu sistema nervioso e as desorienta, impedíndolles o regreso á colonia. «No caso concreto de Vilardevós, onde apenas quedaron catro ou cinco colmeas con abellas, están bastante afastadas de cultivos, pero os pesticidas atópanse no aire ou na auga e os efectos que en humanos poderían manifestarse a longo prazo con demencias, a elas provócanlles antes intoxicación aguda e alteracións neuronais», explica este técnico da Asociación Galega de Apicultura (AGA).
O habitual, no entanto, é que o apicultor empezo antes a notar que as súas colmeas van perdendo poboación e dan menos mel, ata que xa non regresan ao panal. Calvo asegura que detrás están invariablemente os fitosanitarios nicotinoides e cre superada calquera controversia, pois outras liñas de investigación apuntaban a unha combinación de factores climáticos e enfermidades coñecidas, ademais da extensión do fungo Nosema ceranae e virus exóticos.
Reposición
Calvo cre que ningún veterinario desexa que se descoiden tratamentos habituais como os da varroa. «Pero unha loque americana, varroa ou nosema son algo moi distinto a isto, que provoca unha gran desilusión no apicultor, porque debe repor todas as colmeas, sen saber de onde veu o problema», engade.
O secretario técnico de AGA, Jesús Asorey di que o Parlamento británico vai prohibir todos os pesticidas neonicotinoides e noutros países como Francia, Alemaña, Eslovenia e Italia tamén retiraron algúns. «Vos ministros de agricultura dá UE acordaron hai dúas semanas non autorizar ningún produto daniño para as abellas, un paso adiante pero non suficiente, pois continúan non mercado agrotóxicos como vos que se empregan para tratar sementes de millo, e outros como a clotianidina, que é máis moderno pero aínda máis perigoso que ou coñecido imidacloprid».
Tras a análise en profundidade da sanidade das abellas na UE, espérase que a presidencia húngara presente conclusións ao Consello en maio. Polo momento, puxo en marcha un programa de vixilancia piloto para estimar o grao de mortalidade e designou o laboratorio francés de Sophia-Antipolis de referencia na UE para a investigación por cinco anos dos casos de enfermidades apícolas. Existe un desaxuste ecolóxico, tamén polo lado da perda de biodiversidade, e necesítanse formar máis expertos en saúde das abellas para aumentar a seguridade alimentaria