lunes, 25 de enero de 2010

Lugo segue sen poder despegar





Lugo é e seguirá sendo -as referencias estatísticas non apuntan cara a outro camiño- unha das dúas cincentas galegas xunto coa súa case xemelga, en canto a cifras e porcentaxes, Ourense. Esta posición débella a unha múltiple conxura de factores, difíciles de corrixir e aos que contribuíu decisivamente a súa envellecida poboación. O 27% dos lucenses cumpriron os 65 anos. Loxicamente, esta situación reflíctese nas contas da Seguridade Social -ingresos por cotas e nómina de pensións- na provincia, endémicamente deficitarias. Un dato revelador: no pasado mes de decembro eran 127.907 os afiliados ao sistema, fronte a outras 120.985 persoas que percibían algún tipo de pensión contributiva.
As esperanzas postas na man de obra estranxeira, que pasou de 1.070 afiliados á Seguridade Social no ano 2000 aos 6.275 en novembro do pasado ano (censados, máis de 11.000), non achegaron a solución. Lugo segue perdendo poboación. A sangría, especialmente na zona rural, que continúa desertizándose sen que ninguén lle poña freo, supuxo que nos últimos dez anos a provincia reducise o seu censo en 10.070 habitantes.
Dependencia excesiva
A excesiva dependencia do sector primario, segundo a convicción que se arrastra desde hai anos (aínda que se alzan voces que sosteñen que será o puntal para poder saír da crise), e o pouco peso da actividade industrial caracterizan tamén o desenvolvemento de Lugo. Con moitas menos empresas que as demarcacións da Galicia atlántica, os efectos da crise xeral fanse notar cunha maior proximidade e especialmente cando afectan aos alicerces da economía da provincia.
O caso da planta de Pascual en Outeiro de Rei é o exemplo máis significativo. A fábrica, con 155 postos de traballo no mes de maio, está pechada desde o verán e pendente de reabrir en marzo da man de Alimentos Lácteos, cun futuro incerto a tenor da situación xeral do sector. Incorporaranse previsiblemente os 74 traballadores que non optaron por pedir a liquidación. A onda expansiva de Pascual convulsionó a un sector en profunda crise, do que viven directamente preto de 8.000 familias lucenses que se dedican á produción de leite e que en moitos casos atópanse ao bordo da quebra porque os prezos do leite non cobren os custos de produción.
A falta dos datos que recollan o anunciado peche de explotacións polo ahogamiento que supoñen os prezos do leite, hai que constatar unha redución no número de granxas e aumento da produción. Na campaña do 2003-2004 estaban contabilizadas 7.661 explotacións na provincia de Lugo, cunha cota de 871.185,81 toneladas. Na do 2007-2008 quedaban xa 5.639 granxas, cunha cota que excedía o millón de toneladas e que representaba o 46,2% da asignada.
Outro dos potenciais da provincia que tampouco atravesa os seus mellores momentos é o sector cárnico, con Lugo leva anos esperando impaciente a súa gran oportunidade en infraestruturas.

Unhas autovías que non acaban de chegar e unhas obras do AVE das que non ven avances

As grandes obras pendentes e en execución, a transcantábrica, as autovías con Santiago e con Ourense e o AVE, acumulan atrasos de tal calibre que os lucenses están a piques de perder a esperanza de que a súa incidencia sirva de revulsivo para intentar frear o desequilibrio coas provincias atlánticas, marcadas polo eixo Ferrol-Tui.
En canto ao emprego, Lugo é unha provincia na que boa parte dos seus habitantes aspiran a ser funcionarios. Xa o conseguiron o 14% dos seus ocupados -a referencia son os últimos datos da EPA, a do terceiro trimestre, que sitúan á provincia en 142.200 traballadores- que xa son empregados do sector público nas diferentes Administracións.
A crise económica supuxo que o desemprego consiga superar a barreira psicolóxica dos 20.000 parados (21.168 en decembro), cando hai pouco máis de dous anos un sector como a construción presumía de pleno emprego. Moitos destes parados, posiblemente a metade a estas alturas, atópanse fóra da cobertura do Inem, que no mes de setembro pagou na provincia 8,4 millóns de euros a 14.910 perceptores. Unha vez máis, o sector primario contribúe a que a situación sexa menos desesperada que noutros sitios porque é difícil atopar en Lugo a alguén que non teña vinculación cunha aldea que lle facilite o acceso a produtos de subsistencia que alixeiran a cesta da compra.
Os salarios non experimentaron cambios significativos. Os lucenses seguen sendo os que perciben os ingresos máis baixos de Galicia, como consecuencia dos seus convenios colectivos. Segundo datos da Axencia Tributaria, o salario medio anual en Lugo é de 16.642 euros (1.188,71 euros ao mes, repartidos en 14 pagas), fronte aos 17.736 euros da media galega.
Lugo, a cincenta de España ata hai pouco en pensións, cedeulle o primeiro posto a Ourense en canto ás percepcións máis baixas. A diferenza é apenas apreciable xa que o importe medio que cobra un lucense respecto dun ourensán supón 9 euros ao mes, 4 euros menos do que custa unha bombona de butano.
7.201 produtores, máis da metade do total da comunidade. A súa situación obedece ao lastre duns prezos invariables desde hai anos.


Todo marcha segundo o previsto
Todo está planificado desde hai anos. A Administración mantivo ata hoxe o minifundio de terras e granxas nunha provincia eminentemente agraria e gandeira. E agora o produtor lácteo non pode competir co francés, e os poucos que quedan están a morrer asfixiados pola crise.
Pero nese inmenso e rico rural de Lugo xa vive moi pouca xente, porque durante anos os investimentos públicos planificáronse en casas consistoriais, casas dá cultura, polígonos supostamente industriais e moito asfalto. Pero hoxe, eses preciosos pobos seguen sen Internet, nin transporte metropolitano, nin gardería, nin coidado a domicilio dos anciáns, nin instituto próximo, nin médico á beira de casa, nin taxi barato para ir ao médico ou á compra. Co cal, o potencial do campo marchouse a vivir á cidade. E case o 15% do emprego, funcionarios.
A pesar da suposta discriminación positiva, montar unha empresa na Fonsagrada é moito máis difícil que na Coruña, e polo turismo séguese esperando. Iso si, procurando non esnaquizar nada, e recordando que se come moi ben. Xa que logo, todo marcha segundo o planificado. A provincia irase reducindo á cidade de Lugo. E abundarán os funcionarios.







No hay comentarios:

Publicar un comentario